Digging in the wind....

 

I dag vart det graving på meg. Det er laurdag, og det bles kraftig, og huset ser ikkje ut etter ein hektisk vår/sommar/seinsommarsesong, og eg BURDE vel strengt tatt vore inne og "greve" ut noko møkk. Men det vart utegraving i staden, og eg har kost meg med spaden i vindkasta! Her ser de det ikkje så veldig imponerande resultaten av innsatsen. Bedet er større enn det ser ut til, og det ligg under ein stor japansk lønn av det vanlege mørkblada slaget. Den er stor og gamal, og endeleg er det muleg å få plass til eit bed under.

Det store prosjektet dette er ein del av, er å fjerne alle busker og stauder, (ikkje få), langs eit råttent, opprinneleg kvitmalt stakittgjerde oppe på ein murkant. På den andre sida av gjerdet er det ein kommunal bilveg med lite biltrafikk, men desto meir gangtrafikk. Her har eg ergra meg over innsyn store delar av året, og skvallerkål og anna ugras som det er umuleg å få kontroll på på murkanten, bak stakittet!

Til saken: dette er nemleg eit forsøk på å dokumentere kva eg har planta i bedet. Innerst ved stammen er det raud bispelue (Epimedium rubrum). Nå har eg endeleg fått slutta ringen, altså at epimediumen går heilt rundt stammen.Eh, jo da. Eg og ser det nå som eg burde ha gjort for mange år sidan...

Eg har ellers planta ein veldig fin men dessverre navnlaus hosta mot vest, Framfor den har eg sett nokre låge primula, raudlillablomstrande, (navn?). Så kjem nokre ukjende primula (muligens kvit kuleprimula, Primula denticulata). Mot sør er det eit opprom (enn så lenge), så kjem tolv hostababyar som vart sådd i mars 11, og som på mirakuløst vis har overlevd til nå. Etter der sette eg ned ein hosta som er blåaktig i bladverket, og som eg trur stammar frå ein navnlaus som eg fekk tak i på Plantasjen seint ein haust etter at blada hadde kollapsa av frost. Uansett var det eit kupp, for eg er så glad i den. Den liknar veldig på "Halycon". Har den mange plassar i hagen. Så kjem ein kvitbrokete polemonium (polemonium cauruleum "Brise D`anjou"). Så kjem ein kvitflekkete lungeurt med kvite blomster (pulmonaria "Sissinghurst White"). Nå har eg visst glømt ei lita frøplante av ein mørk raud Helleborus (Helleborus orientalis) som står ved den første, og dessverre navnlause, vestvendte hostaen.

Eg må sikkert ommøblere i bedet etter kvart, men nå står dei nå i jorda og kan gjere seg klar for vinteren.

Over ser de nabobedet, og der har eg sett enda ein navnlaus hosta, maken til den første. Den var nemleg delbar. Dette er forresten også eit nytt bed av året, og her har min store stolthet, ein sjølvsådd blomsterkornell, (cornus kousa) fått plassen sin.

Vil du vite kva eg har tenkt å gjere på murkanten? Jo, når våren kjem skal eg brutalt sage ned ein gamaldags syrin, med ditto rotskudd, ein diiiger kornell (Cornus alba "Elegantissima"), og ein diger stillehavspil ( Salix lasiandra), og så skal eg flytte ein sølvpil (salix alba), ein kvitrogn (Sorbus koehneana) og ein hyll med svarte blad (sambucus nigra "Black Beauty"). Så skal vi sette opp eit solid nettinggjerde ute på murkanten før vi legg på solid duk og plantar hekk. Nå vil eg ha ein tett-året-rundt, klippbar og vintergrønn hekk av Taxus, barlind, og eg vil ha kontroll på den hersens skvallerkålen på murkanten! Hah!

Chiastophyllum oppositifolium, smørblad

Har nyleg kjøpt frø av chiastophyllum oppositifolium, smørblad eller gullbue på norsk. Frøa hadde sortsnavnet "Solar Yellow". Ikkje før frøa dumpa ned i postkassa, så snubla eg over same planta på eit lokalt gatneri (Nyttingnes). Den var fin! Er glad eg fekk tak i den, og gleder meg til å sjå korleis den likar seg i det bedet eg har planta den. Skal også så frøa til våren, og håper sorten med det flotte navnet "Solar Yellow er enda finare enn den eg har kjøpt:-)

Paeonia suffruticosa

Ja, da har eg planta min femte trepeon. Kjøpte den hos Tilseth gartneri i Ørsta, og den sto så pjuskete og liten for seg sjølv,  i ei ødelagt potte... Eg tenkte at den kunne det kanskje gå an å prute litt på, så eg spurte om eg fekk den til redusert pris. Du får den for 150,- var svaret, og eg slo til! 100 kroner avslag, og det på Sunnmøre! Etterpå kom eg til å tenke på at med eit så kontant tilbud frå ein sunnmøring burde eg sjølvsagt har pruta lenger.... Ja ja, vi Nordfjordingar er ikkje så gode på business vi....

Trepeonar er fantastiske planter. Eg burde skrive opp navna på dei eg har ein dag, for hukommelsen er ikkje heilt på topp. Nå håper eg at den nye vesle tassen som har fått ein så tøff start i livet vil vekse og trivast i hagen vår.                   PAEONIA SUFRUTTICOSA

Hagetur til England pinsa 2012. Wisley del II

Her er kjøkkenhage-avdelinga, med sirlege og ugrasfrie bed med alle slags tenkelege grønnsaker og urter. Tok bilde av desse fine støttene for sukkererter. Sånn kan det gjerast!

 Så kom vi til alpinavdelinga, som bestod av eit kunstig lite "fjell" eller fjellknaus, og eit glashus for dei mest ømtålege plantane. Knausen var rett og slett masse skiferheller sett på høgkant med litt grus eller jord mellom. Her vart det maksimalt drenert og tydelegvis heilt optimalt for mange fjellhageplantar.

 Dei flotte steintraua var også skikkeleg fine. Ein ide til hypertufa-trauet mitt å sette steiheller på høgkant oppi trauet? Mange måtar å gjere det på.

 Hagefolket frå Sogn og Fjordane studerer alpine vekster med stor interesse!

 Glashuset.

Slike nydelege ville gladioler såg vi mange plassar desse dagane. Eg har nokre trådtynne og sjølvsådde ståande som eg håper ein dag skal bli noko liknande som dette....

 Så kom vi til det store glasshuset, med avdelingar for tropiske og andre eksotiske vekster.

 Engelsk pelargonium må dei vel ha her på Wisley....

 Nokre vekster er meir rare enn fine kanskje?

 -og nokre er som den sjuande far i huset: denne hjortebregna skulle visst vere over hundre år!

 Trebregner er og blir fantastisk flotte og gir ein følelse av noko nesten trolsk. Tenker på Tyrannosaurus rex og kameratane hans, dei beita vel på sånne eller...?

 Flott asiatisk paviljong ved den store dammen.

 Eksempel på tørketålande plantar med ulike fargar og former planta i lag i eit mønster.

 Ååååh - inngangen til plantesenteret! Her var det bare-se-men ikke-røre som gjaldt, så vi greide å la være å gå inn. Heldigvis hadde dei som trøst for oss nordmenn plassert nokre urner med utsøkt beplantning rett utanfor. Dei måtte avbildast: ein slags vortemelk i lag med "svart gras", hugsar kkje navnet nå.

 Heuchera, ei søt lita furu og noko sedum med sølvgrå blad. Så fint mot den grå betongen i krukka!

Berre eit blomstereng rett og slett.
Ser ut til at det blir ein Wisley del III også...(puuuh!)

Tilbakeblikk på hageturen til England pinsa 2012. Wisley

Nokre reiselystne eldsjeler frå Hageselskapet Sogn og Fjordane inviterte til hagetur til England i mai for å besøke nokre av dei aller mest berømte hagane i denne hagekulturens høgborg som England jo er. Turen hadde stort sett eitt mål for auge: å få så mykje hageoppleving ut av dagane som råd. Det tilbodet sto eg ikkje for, men meldte meg på straks. Eg angrar ikkje! Det vart ei kjempeoppleving frå start til slutt, og i tillegg var vi uvanleg heldige med været... Ein STOR takk til Gro og Margit som tok på seg arbeidet med og ansvaret for turen. De gjorde ein kjempejobb!

Her kjem ein haug med bilder. Desse er tekne i Wisley gardens, som er det engelske hageselskapet sitt "flaggskip" av ein praktpark. Her finn du mellom anna enorme staudebed, rosehage, alpinhage, veksthus, dammar, woodlandparti, kjøkkenhage og så vidare. Her testar dei ut nye sortar hageplantar og dyrkingsteknikkar. Eg ser at eg har teke enormt med bilder herifrå, og her kjem eit utval:

Randi ved inngangspartiet på Wisley. Vi måtte vente litt før vi kunne gå inn. Ungar på julekvelden er vel det næraste ein kjem i samanlikning!















 Vi kjørte rundt i ein liten buss vi hadde leigd, Det var veldig praktsk og greit. Over ser ein såvidt den blå bussen, bak den himmelblå buska som vi såg mange plassar, men som eg ikkje veit kva er.

 Noko av det første vi såg var denne vakre muren beplanta med lewisia og andre tørketålande vekster.

 Eit lite trepeon-galleri. Eg er svak for alle slags peonar, men spesielt trepeonar, og vi kom midt i blomstringstida for desse.

 Wisteria (Blåregn) var det også sesong for i slutten av mai, og eg oppdaga kor nydeleg det luktar av dei. Har aldri vore på så nært hald før nemleg....

 Det var nydelege sampalntingar av både farge og form kvar ein snudde seg. Nesten overveldande!

 Norske bønder får nok bakoversveis av å få sjå denne smørblomstenga - midt i den verdsberømte hagen! Engelskmennene er glade i og veldig opptekne av natur, og det ville og naturlege uttrykket. Dei set av slike små område innimellom alt det friserte og temte, for at ein verkeleg skal få sjå og oppdage det vakre i det kvardagslege kanskje? I alle fall kvardagsleg for oss vestlendingar, om enn ikkje for ein Londonbuar...

 Flotte motiv over alt.... Romkameraten min Randi tok masse bilder, og har også blogga om turen. Les gjerne den også, for vi har garantert knipsa og lagt merke til ulike ting.

 Det var mykje dammar og sumpområde, med enorme eksemplar av gunnera og lysichiton mellom anna. Synd eg ikkje har klart å få fram størrelsen på desse plantane. Dei er ikkje berre store, dei er gigantiske! Lurer på om desse sortane er spesielt store. Knipsa navneskilta så eg skulle hugse kva dei heitte.

Treet over er eit bartre med hengande vekst. Det var nok nokre år gamalt, og det hadde laga seg ei slags hytte inni der...
Ser ut til at det får bli ein Wisley del II også:-)

Trepeon og asparges

Her er den fantastiske trepeonen min, som trass i at den ikkje er så veldig mange år ville blomstre med ein blomst i år. Her ser du knuppen, som nå endeleg er nesten åpen - den er stor! Det har teke laaang tid i denne kjølege forsommaren vi har hatt. Nå er det like før, i morra kanskje?

I dag har eg endeleg fått planta ut aspargesplantene mine. Det er sorten "Mary Washington", av frø frå frøboksen (Impecta). Dei spirte veldig bra, og har stått der og venta til i dag. Det var ein del å gjere med bedet deira, men endeleg vart det ferdig. Under ser du bedet, med jord som er forbedra med kompost, skjellsand og sand frå sandkassa. Kattane brukar sandkassa som utedo, så eg er glad det er eit par-tre år til vi skal hauste... Nå er det berre å håpe at ikkje alt for mange av plantane er hanplanter. Eg oppdaga i dag (!) at ein blir anbefalt å sortere vekk hoplantane etter to år, for hanplantane gir best avling. Da får eg berre håpe at minst seks av tolv er av hankjønn, og at dei vil vekse og trivast i bedet sitt alle saman.